استعلام دامنه چیست ؟
هر دامنهٔ اینترنتی (Domain) در اصل یک نوع دارای برای افراد و شرکتهای مختلف تلقی میشود که خیلی از مواقع این دارایی بسیار هم ارزشمند است. در شرایطی ارزش زیادی دارد که اعتبار بالایی هم داشته باشد و افراد زیادی آن را بشناسند. مثلاً دامنه سایت گوگل به نشانی google.com را در نظر بگیرید که چقدر میتواند ارزش داشته باشد. چون فقط یک دامنه روی شبکهٔ جهانی اینترنت هست که با این نشانی از سرتاسر جهان قابل دسترس است.
پس هر دامنه یک مالک برای خود دارد و ما میتوانیم راجع به مالک هر دامنهای از طریق روشهای مختلف اطلاعاتی را به دست آوریم؛ که اصطلاحاً به آن استعلام دامنه گفته میشود. حالا میرویم ببینیم چطور میتوان این کار را انجام داد.

به طور کلی ما دو نوع دامنه در جهان داریم. دامنههای بین المللی که معروفترین آنها com است که مربوط به ملیت و کشور خاصی نیستند. نوع دوم دامنههای، دامنههای ملی هستند که هر کشور برای خود دارد. مثلاً دامنهٔ ملی ایران، ir است که دامنههای مختلف از جمله wptutorial.ir تحت این نوع ثبت میشوند.
بر همین اساس هر پسوند دامنه را یک شرکت خاصی ثبت میکند و مدیریت و کنترل تمامی آن دامنهها تحت سیطرهٔ همان شرکت است. به همین دلیل هم هست که هر از چند گاهی ایرانیها با مشکلاتی از قبیل تحریم شرکتهای ثبت کنندهٔ دامنههای بین المللی مواجه میشوند. به این دلیل که آن شرکت تحت قوانین بین الملل و زیر نظر دولت آمریکا مسئول است که به ایرانیها خدمات ارائه نکند! فعالیت تمامی این شرکتها هم تحت نظر یک سازمان مثلاً بین المللی با نام ICANN است که پایگاه دادهای کامل از اطلاعات تمامی دامنهها را در اختیار دارد.
به استعلام دامنه، هوییز یا Whois هم گفته میشود. معنی این اصلاح «چه کسی» است که شاید از معنی آن بتوان فهمید که چرا نام استعلام کردن نام دامنه را هوییز گذاشتند.
حالا برای استعلام یا هوییز گرفتن یک دامنه باید دقیقاً به سرورها و رایانههای همان شرکت ثبت کنندهٔ دامنه یا سازمان ICANN مراجعه کنیم و دامنهٔ مد نظر خودمان را ارسال کنیم و اطلاعات مربوط به مالک دامنه را دریافت کنیم. پس به سایت lookup.icann.org که همان سرویس مربوط به آیکان هست مراجعه کنید و نام دامنهٔ خود را وارد کنید و احتمالاً یک کپچا هم باید پر کنید و صبر کنید تا نتیجه برگشت داده شود.
از این سرویس برای دامنههای ملی کشورها مثل ir نمیتوانید استفاده کنید. برای استعلام دامنههای مثل دامنههای ir باید به سایت nic.ir مراجعه کنید که مرجعه ثبت دامنههای ملی ایران است. در بالاترین قسمت صفحه یک جعبه وجود دارد که میتوانید دامنهٔ اینترنتی مد نظر خودتان را وارد کنید و روی Enter از صفحه کلید بزنید.
معمولاً با هوییز گرفتن اطلاعات زیر برگردانده میشود. مگر اینکه قابلیتی با عنوان Whois Privacy یا محرمانگی اطلاعات مالک دامنه روی آن فعال باشد که کسی نمیتواند اطلاعات آن دامنه را ببیند.
- وضعیت دامنه
- ایمیل مالک دامنه
- تاریخ ثبت دامنه
- تاریخ انقضای دامنه
- تاریخ آخرین تغییرات دامنه
- NS های دامنه
- نام شرکت رجیسترار یا ثبت کنندهٔ دامنه
- وضعیت DNSSEC دامنه
- و …
با این حساب باید بتوان اطلاعات هر دامنهٔ اینترنتی را با استعلام گرفتن به دست آورد. برای این کار میتوانید حتی عبارت Whois را موتور جستجو وارد کنید و نتایجی از سایتهای مختلف برگردانده خواهد شد که میتوانید برای هوییز گرفتن از آنها استفاده کنید. گاهی از مواقع هم برای ثبت دامنه برای خودتان، اول باید استعلام یا هوییز بگیرید و ببینید که آیا آن دامنه آزاد است که بتوانید برای خودتان ثبتش کنید یا خیر. برای هوییز و ثبت دامنه آزاد برای خودتان، میتوانید به سایت webnolog.net مراجعه نمایید.